Un reportage sur les coulisses du procès de Bernard Wesphael, homme politique belge soupçonné d'avoir assassiné son épouse, finalement acquitté au bénéfice du doute en octobre 2016. Une occasion pour l'auteure de proposer une réflexion générale sur la détention préventive en Belgique. ©Electre 2025

Inleiding door Saphia Wesphael

Nawoord door Thierry Marchandise

Oud-procureur des konings van charleroi, vrederechter op rust

Ieder die recht moet spreken, blijft het zeggen : het gerecht in ons land verkeert in een diepe crisis. Het is echter een van de pijlers van onze democratie - de dreiging voor de rechtsstaat is dus reëel. Wanneer dat gerecht te maken krijgt met een uitzonderlijke zaak, worden alle zwakke punten van het Instituut blootgelegd en de pijnlijke zaak Wesphael heeft daar de vinger op gelegd : de uitwassen van een preventieve voorhechtenis die punitief is geworden, blinde koppigheid en ontkenning van het evidente, een groot gebrek aan middelen, archaïsme en desorganisatie, professionele fouten...

Dit boek neemt het persoonlijke verhaal van Bernard Wesphael als leidraad om de Chronologie van de gebeurtenissen en de kronkels van het onderzoek te schetsen en wil de aberrante werking van het instituut grondig analyseren. Het toont aan dat niemand beschermd is tegen een tragedie als die die de Waalse oud-volks- vertegenwoordiger heeft getroffen. De auteur slaakt een noodkreet : hoeveel verdachten, die nochtans onschuldig zijn, zijn in diezelfde omstandigheden niet hun familie, hun werk, hun reputatie kwijtgeraakt ?

Maar dat is lang niet alles : de oraliteit van de debatten voor het hof van assisen heeft ontoelaatbare twijfel doen rijzen, die het verbiedt om te veroordelen zonder zekerheid. Dus Staat de toekomst van het hof van assisen onder druk en dergelijke strafbare feiten zullen voortaan correctioneel berecht worden door professionele magistraten. Wat zou het lot van de beschuldigde, en van vele anderen In vergelijkbare zaken, geweest zijn na deze versnelde procedure ?

De auteur stelt tussen de regels van de feiten door een fundamentele vraag : welke justitie willen wij ? Is de tijd niet eindelijk rijp voor een preventief en een herstelrecht, met aandacht voor het vermoeden van onschuld, een eerlijke en menselijke justitie ? Dit boek bouwt op talloze documenten en vormt de grondslag voor een algemene denkoefening op basis waarvan collectief een antwoord geformuleerd kan worden.